Oficjalne ogłoszenie zwycięzców konkursu, któremu partnerował Tatrzański Park Narodowy, odbyło się 29 listopada 2021 roku na uroczystości w showroomie Geberit w Krakowie. To już 23 edycja prestiżowego konkursu KOŁO. „Projekt Łazienki 2021” miał na celu wyłonienie najlepszego projektu na obiekt z funkcją toalety publicznej, położnego w Tatrzańskim Parku Narodowym, w rejonie Polany Huciska w Dolinie Chochołowskiej.
Na skrzynkę konkursową wpłynęło aż 178 projektów a najlepsze wyłoniło znamienite jury w składzie: dr hab. inż. arch. Ewa Kuryłowicz – kierowniczka Zakładu Projektowania i Teorii Architektury na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, wiceprezes w autorskiej pracowni architektury Kuryłowicz & Associates, sędzia SARP Warszawa, Robert Konieczny – architekt, założyciel pracowni KWK Promes, Magdalena Federowicz-Boule – prezes i dyrektor kreatywna pracowni Tremend, sekretarz Warszawskiego Oddziału SARP, sędzia SARP, prof. Jan Sikora – wykładowca na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, założyciel pracowni projektowej Sikora Wnętrza, Przemo Łukasik – architekt, współzałożyciel pracowni Medusagroup, Aleksandra Kozłowska – laureatka konkursu „Projekt Łazienki 2018”, obecnie związana z pracownią KWK Promes, Przemysław Powalacz – Prezes Zarządu Geberit sp. z o. o., Filip Zięba – zastępca dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego, Ewa Holek-Krzysztof z Działu Komunikacji i Wydawnictw Tatrzańskiego Parku Narodowego, Agnieszka Grzegorczyk – przedstawicielka Gminy Kościelisko, Jan Karpiel-Bułecka senior – architekt, popularyzator folkloru góralskiego, Marcin Rząsa – artysta rzeźbiarz z Zakopanego.
Ogłoszenie zwycięzców odbyło się 29 listopada 2021 r, na uroczystości zakończenia konkursu w krakowskim studiu – showroomie organizatora, marki Geberit. Wydarzenie przebiegło w formie hybrydowej: jurorzy i organizatorzy zgromadzili się w studio, natomiast laureaci kontaktowali się z nimi wirtualnie. Gala konkursowa była transmitowana na żywo poprzez popularne platformy społecznościowe – YouTube oraz na profilu marki KOŁO na Facebooku.
Jako konferansjerka wystąpiła Agnieszka Gruszczyńska-Hyc, redaktorka naczelna magazynów Dobre Wnętrze, M jak Mieszkanie oraz serwisu internetowego Urządzamy.pl
Grand Prix konkursu KOŁO „Projekt Łazienki 2021” zdobył projekt „Uniesiona Łąka”, autorstwa duetu projektowego w składzie: Ewa Pokrzywa i Marcin Gierbienis.
Jury stwierdziło, że pomysłowa praca doskonale łączy kompromis między poszanowaniem przyrody i unikatowego krajobrazu z nowoczesną funkcją. Plac na Polanie Huciska do 1997 roku funkcjonował jako parking dla samochodów. Pomimo upływu lat, plac w sercu doliny jest do dzisiaj pozostał terenem przekształconym. Zwycięska praca zaciera ślad, jaki w tym miejscu zostawiło destrukcyjne działanie człowieka. Projektanci jako jedyni uwzględnili w koncepcji teren całego parkingu w sposób dający możliwość jego rekultywacji. Znika utwardzony plac a na jego miejscu może pojawić się przedłużenie zielonej polany. Projekt nie zaburza naturalnych przestrzeni i nie wymaga rozwiązywania dodatkowych problemów, związanych z budową obiektu w cennym przyrodniczo obszarze. Budynek eksponuje walory otaczającej go natury, bez szkodliwej ingerencji, takie jak m innymi polana krokusowa, gdzie prowadzony jest kulturowy wypas owiec.
Wyróżnieniem I stopnia może poszczycić się Aneta Roguszczak, za projekt „Toaleta publiczna TPN”. Jury doceniło skomponowanie budynku z istniejącym już ciągiem komunikacyjnym. Dodatkową zaletą było też ukrycie parteru projektowanego obiektu w terenie.
Efektem stało się piękne i praktyczne przedpole budynku, które tworzy funkcjonalną „ramę”, w której będą poruszać się przybyli na polanę ludzie. Dzięki temu można uniknąć ryzyka destrukcyjnego wpływu ekspansji turystów w niepożądanych kierunkach. Obiekt przekracza więc pierwotną funkcję toalety, a sama idea nabiera wymiaru edukacyjnego. Teren dziedzińca został zaprojektowany w taki sposób, aby oferował również osłonięte od wiatru miejsce do wypoczynku, bardzo pożądane po długiej wędrówce po górach.
Wyróżnienie II stopnia zdobyli Paweł Białas, Kamil Bryłka i Michał Ciebień za projekt „Forrest.” Projektanci zwrócili uwagę jury unikalnym podejściem do tradycyjnej formy górskiego szałasu. Wiele innych pomysłów również interpretowało górską architekturę, jednak tamte formy nie były zbalansowane: zbyt wyraziste, lub odwrotnie – przekształcenie było niemal niezauważalne. Projekt „Forrest” wniósł do dyskusji jurorów wrażenie świeżości. Autorzy zaproponowali stworzenie lekkiego, niemal lewitującego dachu. Budynek, oprócz funkcji toaletowej, staje się też górską oazą, gdzie turyści mogą odpocząć i wejść w przyjazną interakcję z naturą. Pomimo sporych rozmiarów, obiekt nie zakłóca otoczenia. Jest skromny, a dzięki nieoczywistym, ale prostym rozwiązaniom może skojarzyć się z projektami takich twórców jak Peter Zumthor.
Równorzędne wyróżnienia III stopnia przyznano aż trzem projektom:
Pierwszy z nich, „Dwa koła” autorstwa Jakuba Lazarowicza. Jury wyróżniło go za oryginalną formę, która nie interpretuje regionalnych form architektonicznych, ani zdobień charakterystycznych dla kultury podhalańskiej. Budynek to propozycja innowacyjnego rozwiązania połączenia górskiego krajobrazu Polany Huciskiej z geometryczną, niemal abstrakcyjną formą. Projekt ukazuje nieschematyczne i odważne myślenie o architekturze.
Drugie z równorzędnych wyróżnień III stopnia powędrowało do Artura Piórka. Stworzył projekt ukazujący proste, spełniające wymogi programowe rozwiązanie. Zaproponowany budynek najmniej ingeruje w teren pod względem technicznym, co jest jego dużą zaletą. Dodatkowo, toaleta dobrze wpisuje się w kontekst krajobrazowy i kulturowy Podhala.
Bryła jest oszczędna, ale bardzo charakterystyczna dla architektury Tatr zachodnich – autor prawidłowo dobrał kąt nachylenia połaci dachowych i uzyskał efekt wysunięcia ich poza lico ścian szczytowych. Ciekawe było również połączenie materiałowe: pokrycie z dranic zestawiono ze szkłem i kamienną licówką z „obladra.” Całość tworzy efekt współczesnego szałasu niskozrębowego.
Ostatnie wyróżnienie równorzędne III stopnia jury przyznało projektowi „Szałas ikoną Tatr” autorstwa Sylwii Gochowskiej, Kamili Mizery i Bogumiły Borek. To kolejna, udana próba wpisania zabudowy szałasowej w górski krajobraz. Forma budynku czerpie z tradycyjnej architektury lokalnej i prawidłowo realizuje odpowiedź na pytanie konkursowe.
Jury doceniło interesującą próbę wpisania zabudowy szałasowej w krajobraz Tatrzańskiego Parku Narodowego. Skromna bryła budynku nawiązuje do tradycyjnej architektury lokalnej. Projektantki ukazały wysoką wrażliwość na relacje budynków z otaczającą je przyrodą, bardzo ważną w projektowaniu w miejscach takich, jak górski krajobraz Tatr.
Jury przyznało projektowi również nagrodę specjalną: projektowanie uniwersalne. Przedstawił udaną próbę wdrożenia idei projektowania uniwersalnego. Ten kierunek architektoniczny dąży do rozwiązania problemów w celu likwidacji barier w dostępie do budynków użyteczności publicznej, m innymi właśnie toalet. Bryła projektu nawiązuje do estetyki lokalnej zabudowy i prawidłowo interpretuje potrzeby wszystkich użytkowników.
Jury przyznało jeszcze jedną nagrodę specjalną, za projektowanie w duchu zrównoważonego rozwoju. Przyznano ją projektowi przygotowanemu przez Łukasza Krasuskiego. Teren Tatrzańskiego Parku Narodowego należy do terenów chronionych, a przygotowanie projektów dostosowanych do takich warunków jest wyzwaniem nawet dla doświadczonych architektów, nie mówiąc o młodych projektantach. Muszą wziąć pod uwagę wiele współczesnych problemów trapiących środowisko naturalne. Jury uznało, że autor tego projektu zasłużył na wyróżnienie w kategorii projektowania w duchu zrównoważonego rozwoju, ponieważ zaprezentował holistyczne podejście do architektury, daleko wykraczające poza standardowe systemy i proekologiczne rozwiązania. Na uwagę zasłużyła również subtelna forma budynku o szkieletowej konstrukcji z dwuspadowym dachem oraz brak ingerencji w istniejący teren. Projekt Łukasza Krasuskiego wykorzystywał naturalne materiały oraz proekologiczne rozwiązania, takie jak dualna instalacja z odzyskiem wody szarej i wykorzystującej deszczówkę do spłukiwania toalet, oraz gruntową pompę ciepła. Wszystkie elementy pozytywnie wpływają na zminimalizowanie śladów węglowych toalety w górach, zarówno podczas budowy, jak i dalszego użytkowania obiektu.
Swój udział w głosowaniu na konkursowe projekty mieli też internauci. Najwięcej ich głosów zdobył projekt „Koliba” autorstwa Nicoli Skrzyniarz, Dominiki Reszuty i Sylwii Platy.
Transmisję z ogłoszenia wyników można obejrzeć na platformie YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=YZNzum7INaw
Konkurs KOŁO na projekt toalety publicznej wspiera młode, architektoniczne talenty i realizuje najlepsze pomysły. Dzięki inicjatywie marki KOŁO w wielu miejscach w Polsce powstały estetyczne i funkcjonalne toalety ogólnodostępne. Konkurs dla architektów ma na celu zwrócenie uwagi na problem braku toalet publicznych i poszukiwanie realnych rozwiązań na poprawę warunków sanitarnych. W tym roku odbyła się aż 23. edycja tego prestiżowego konkursu a w przyszłym roku planowana jest już kolejna.
Partnerzy Konkursu:
Tatrzański Park Narodowy, SARP, Instytut Wzornictwa Przemysłowego
Patroni medialni:
Elle Decoration, Label Magazine, Architektura i Biznes, Architektura Murator, Dobre Wnętrze, Czas na Wnętrze, Bryła, Onet, Radio Kampus, F5, WhiteMAD, Sukces, Sztuka Architektury, Sztuka Wnętrza, Urządzamy.pl
NAJŚWIEŻSZE AKTUALNOŚCI
