Łazienka dla niepełnosprawnych
Jak dostosować łazienkę do potrzeb osób niepełnosprawnych?
Rozmiar łazienki ma ogromne znaczenie dla komfortu osoby na wózku. Osoby niepełnosprawne potrzebują zdecydowanie więcej miejsca niż zdrowy użytkownik. W łazience osoby niepełnosprawnej niezbędna jest przestrzeń manewrowa do swobodnego przejazdu i zawracania wózkiem inwalidzkim. Pole manewrowe dla swobodnego obrotu wózka o 360 stopni wynosi minimum 150 × 150 cm i jest mierzone od krawędzi sprzętów i armatury łazienkowej.
Drzwi wejściowe do łazienki osób niepełnosprawnych powinny mieć szerokość minimum 90 cm, najlepiej pozbawione progu, lub posiadające nie wyższy niż 2 cm. Wybierzmy drzwi z niską klamką, do której może sięgnąć osoba siedząca na wózku. Drzwi łazienkowe do łazienki osób niepełnosprawnych powinny też być odpowiednio lekkie, aby nie powodowały problemów z samodzielnym ich otwieraniem. Pamiętajmy, że ważne jest też ich usytuowanie: skrzydło drzwi do łazienki zawsze wychodzi na zewnątrz pomieszczenia.
Bezpieczne materiały wykończeniowe
Urządzając łazienkę #bez barier, warto zadbać o zastosowanie bezpiecznych materiałów, tj. antypoślizgowe płytki podłogowe, zwłaszcza pod prysznicem. Zrezygnujemy z dywaników i minimalizujemy obecność zwykłego szkła na rzecz szkła bezpiecznego z listwami antyuderzeniowymi. Unikajmy też wolnostojących elementów, które można przewrócić.
Wyposażenie łazienki dla niepełnosprawnych
Łazienka dla osoby niepełnosprawnej wymaga zastosowania specjalnie dostosowanej armatury i umieszczenie jej na odpowiedniej wysokości, tj. miski ustępowej, umywalki, dostosowania wanny lub stworzenia odpowiedniej przestrzeni prysznicowej. Jak dostosować łazienkę?
Toaleta: Wysokość montażu toalety podwieszanej dla osoby na wózku powinna być dostosowana do wysokości siedziska wózka. Jest to ok. 48 cm mierzone od wykończonej podłogi. Długość WC dla niepełnosprawnych wynosi ok. 70 cm. Przestrzeń pomiędzy ścianami bocznymi pomieszczenia a brzegiem toalety powinna wynosić min. 95 cm, co najmniej z jednej strony. Tyle miejsca potrzebuje osoba na wózku, aby ustawić się równolegle do toalety i swobodnie przesiadać na muszlę. Miski ustępowe dostosowane do potrzeb niepełnosprawnych to zazwyczaj modele wiszące, z wolną przestrzenią pod spodem. Przycisk spłukiwania powinien być umieszczony w dostępnym miejscu: z boku WC, na wysokości max. 120 cm. Alternatywnie wybierzmy toaletę z automatycznym spłukiwaniem. Obok muszli powinny znajdować się dodatkowe poręcze lub uchwyty ułatwiające swobodne siadanie i wstawanie.
Umywalka: Przed urządzeniem należy przewidzieć przestrzeń manewrową o wymiarach 90 × 120 cm, z czego dłuższy bok powinien leżeć na osi umywalki. Szerokość umywalki dla niepełnosprawnych wynosi min. 60 cm. Wysokość górnej krawędzi to maksymalnie 85 cm, spód umywalki i syfony muszą być umieszczone powyżej kolan osoby na wózku, a najlepiej bez widocznych syfonów. Wybierzmy modele umywalek o głębokości nie większej niż 60 cm i płaskim dnie. Ergonomiczny kształt i wysokość umywalki musi umożliwiać podjazd wózkiem. Osoba siedząca może też wtedy wygodnie oprzeć łokcie na jej rantach.
Obok umywalki powinny znajdować się uchylne uchwyty pomocnicze. Lustro nad umywalką osoby niepełnosprawnej powinno być uchylne i zamontowane w zasięgu ręki osoby siedzącej na wózku, czyli nie wyżej niż 1 metr nad posadzką.
Prysznic: Brodzik w przestrzeni dla osoby niepełnosprawnej powinien mieć co najmniej wymiar kwadratu o boku 90 cm. Kratkę ściekową umieszczamy pod zamontowanym na ścianie siedziskiem, które podobnie jak toaleta powinny mieć wysokość od 43 do 48 cm. Do wyboru mamy siedziska zamontowane na stałe, uchylne, ażurowe lub welurowe, z podłokietnikami, a nawet oparciem. Dla podniesienia komfortu możemy wybrać zestaw prysznicowy z funkcją hydromasażu, pozwalający zażywać kąpieli w pozycji siedzącej. Słuchawka i bateria powinny znaleźć się naprzeciwko siedziska i pozostawać dostępne z jego poziomu. Minimalna użytkowa długość węża prysznicowego to 150 cm. W strefie prysznica warto zastosować uchwyty, poprawiające bezpieczeństwo jego użytkowania. Zamiast otwieranych drzwiczek lub niebezpiecznych zasłon, zamontujmy osłony harmonijkowe.
Wanna: Jej długość powinna zależeć od potrzeb użytkownika, jednak nie może być mniejsza niż 150 cm. Bezpieczny rozmiar wanny to szerokość do 80 cm a głębokość waha się między 38 a 42 cm. Wysokość krawędzi nie powinna przekraczać 50 cm dla osób poruszających się na wózkach oraz 60 cm dla innego rodzaju niepełnosprawności. Wyjście i wejście do wanny ułatwią specjalne ławeczki lub siedziska, lub nowoczesne podnośniki wannowe. Ważne jest, aby były przede wszystkim stabilne. Dla wygody osób starszych wannę można wyposażyć w specjalne schodki z poręczami lub mocowaną do sufitu drabinkę. Na rynku dostępne są również wanny akrylowe z otwieranym bokiem.
Bezpieczne baterie
Wybierając baterię do wanny dla użytkowników niepełnosprawnych, warto wybrać model o podwyższonych parametrach bezpieczeństwa. Model z termostatem wyeliminuje ryzyko poparzenia. Wybierzmy baterię uruchamianą przyciskiem, dźwignią lub automatycznie. Jej kształt i umiejscowienie nie powinny być przyczyną potencjalnych urazów.
Dobrym pomysłem jest toaleta z funkcją bidetu, która znacznie usprawni higienę osób niepełnosprawnych. Miski myjące sprawdzą się też w łazienkach osób starszych.
Wyposażenie dodatkowe
Oprócz podstawowych sprzętów w łazience, dla poprawy bezpieczeństwa użytkownika niepełnosprawnego musimy pamiętać o jeszcze kilku elementach, takich jak rozplanowanie szafek i ich dostępność. Aby były użyteczne i nie zabierały przestrzeni manewrowej, zawieszamy je na wysokości 35-40 cm nad posadzką. Zawiasy w szafkach powinny otwierać drzwiczki pod kątem 180o. Sprawdzą się również rolety lub drzwiczki przesuwne. Warto pomyśleć
o zastosowaniu ogrzewania podłogowego. To nie tylko podniesie komfort użytkowania łazienki, ale również szybciej ją osuszy minimalizując ryzyko poślizgnięcia.
To z pewnością nie jest wszystko, co warto wiedzieć podstawowych kwestiach urządzenia bezpiecznej łazienki dla osoby niepełnosprawnej. Przygotowując się do tego trudnego zadania, warto przejrzeć oferty producentów armatury czy sprzętów, którzy z pewnością odpowiedzą na techniczne pytania i rozwieją wątpliwości.